Sažetak | Ciljevi ekonomske politike su ključni za stvaranje željenih ekonomskih stanja u određenom
vremenskom razdoblju i predstavljaju namjere nositelja ekonomske politike za kreiranje
određenog društvenog stanja koje tržište samo po sebi ne bi moglo ostvariti. Kroz povijest, uz
primjenu različitih ekonomskih politika nositelji vlasti su nastojali postići određene učinke, poput
utjecaja na nezaposlenost ili stopu inflacije. Nakon Prvog svjetskog rata klasična ekonomska
teorija našla se pred velikim izazovima. U tom kontekstu, ekonomska teorija Keynesijanizma
razvila se tijekom 1930-ih godina, kao odgovor na Veliku Depresiju. Teorija naglašava aktivnu
državnu intervenciju, kroz regulatorne mjere i fiskalne poticaje, kao ključne instrumente za
stabilizaciju nacionalne ekonomije. Suprotstavljen pristup u ekonomskoj politici nastao je u drugoj
polovici 20. stoljeća, poznat kao neoliberalizam. Ova ideologija naglašava minimalnu ulogu
države u ekonomiji i promovira slobodno tržište. Umjesto intervencionizma države,
neoliberalizam zagovara deregulaciju, privatizaciju i smanjenje poreza kao glavne instrumente
poticanja ekonomske aktivnosti. Počeci njegovog uspona često se vezuju za vladavine Ronalda
Reagana u SAD-u i Margaret Thatcher u Velikoj Britaniji. Tačerizam, pod vodstvom Margaret
Thatcher u Ujedinjenom Kraljevstvu predstavlja politički i ekonomski pokret koji je naglasak
stavljao na smanjenje uloge države u gospodarstvu i jačanje slobodnog tržišta. Njezine politike,
poznate po deregulaciji, privatizaciji javnih poduzeća i smanjenju poreza, transformirale su
britansku ekonomiju i društvo. S druge strane, u Sjedinjenim Američkim Državama, za vrijeme
Ronalda Reagana razvila se reganomika. Njegova politika također je promovirala deregulaciju,
smanjenje poreza, te poticanje slobodnog tržišta kao rješenje za ekonomske probleme. Oba
pokreta, obilježila su globalni trend prema neoliberalizmu, koji je naglasio važnost tržišta i
privatnog sektora u vođenju ekonomske politike. |